Milat Gazetesi her hafta yazılar yazan Viranşehirli Şair ve yazar Eyyüp Azlal’ın son kitabı “Cihanın Öte Yakası” kitap severlerle buluştu. Usta yazarın İran’da bulunduğu süre boyunca edindiği izlenimlerin konu edindiği kitabın kodlarını yine kitabın yazarı Eyyüp Azlal’ın kitabının ismini taşıyan makalesi ile sizleri başbaşa bırakıyoruz.
“Yolculuk yapmam ben senin arzun olmasa
Servi ve zambakları görmek gezintidir benim için
Meşhedimdir gözünün Ferverdin’i
Şiraz’ındır eteğinin Ordubehişti
Dünyamın yarısıdır her kaşının İsfahan’ı
Senin gülüşündür Huzistan’ımın hurması
Kayser Eminpur- Senin Arzunda Yolculuk
Nasıl anlatılır bu ağır özlem? Nereye koymalı ya da nereye konulmalı bu uzaktan bakışımız. Coğrafyalar doğuya yaklaştıkça maşukuna ulaşmak bir aşık için çok zordur. Ferhat ki cihanın öte yakasında Şirin için dağları deldi. Kerem ile Aslı kimilerine göre İsfahan kimilerine göre Şiraz’da aşklarını vücuda getirdiler. Oradan Anadolu’ya geldiler. Kars, Erzurum, Kayseri ta Haleb’e kadar yürüdüler. Sen yanmazsan, ben yanmazsam nerede aydınlığa çıkacak bu dünya, dediler. Ve pervane mum misali kendilerini ateşe attılar. Onlar yandılar biz ise yanıldık.
Yalnız onlar mı? Binbir gece masallarında okuduğumuz Şehrazad, Şehriyar ve Dünyazad’ı da cihanın öte yakasının gizemli kokularını getiriyor bize. Şehriyar’ın masal anlatmayan hanımlarına karşı en acımasız cezalandırmaları da öğrendik. Ve Şehrazad’a karşı duyduğu aşkı da. Masaldır masaldır, deyip geçmiştik oysa. Nereden gelmiş bu masalları sormamıştık. Zannediyorduk ki sokağımızın öte yakasında bu olaylar cereyan ediyor ya da öteki mahallede.
Cihanın öte yakası ateş böcekleri ile dolu bir bahçede imiş. Boynu bükük aşkların yalnızlık bahçeleridir orası. Bağ-i İrem, Bağ-ı Cihannüma, Gülistan ve Bostan… Figanlar ülkesinde feryatlar koparan siyah benler, aşk cellatlarına köle olarak satıldı cihanın öte yakasında. Sözleriyle cana can katan kutsal sözün bekçileri ölümsüzlük suyu içtiler bu bahçelerde ve beyaz atlara binip öte dünyaya gittiler.
Şiraz bağlarında salkım salkım üzümler, bal yapan arılar ve petekleri. Ela gözlü Kaşkay Türkleri, hercai gülüşlü Fars güzelleri önümde çağıl çağıl akan ırmaklar gibiydi. İsfahan’da Zayende Nehri’nin kaderine benziyordu cihanın öte yakası. Bazen nehrin bir tarafı kuruyor, diğer tarafında sular akıyordu. Bazen de tam tersi oluyordu. Siyusepol köprüsünden geçerken buranın doğu yakasında su vardı. Batı yakasında ise nehir kupkuru idi.
Cihanın öte yakasında en çok Şiraze’ye seslendim. En çok ona sitem ettim. Beni duymadı, duymak istemedi. Ardından yazdım, yazdırdım onlarca mektup. En sonunda geldi birkaç cevabı. Ona dedim ki; “Bu yakada tutunduğumuz sevdalar, bizi sarmalayan aşklar var.” Cevabı gecikmemişti Şiraze’nin, “Aşk varsa biter dünya.” demişti. Aşkı tanıdım sananlar, henüz aşka uyanmamıştır…
Eğer Ömer Hayyam’ı okusaydı Şiraze, İsfahan’a gelirdi. Hafız’ı ya da Sadi’yi okusaydı da Şiraz’a gelirdi. Cihanın öte yakasında yitiklerimiz olan felsefe, edebiyat ve medeniyeti aramada yol gösteren bu üstatlarımıza müteşekkiriz. Gidilmeyen ama bir gün gidilmesi gereken bu yerler bizim aydınlık geleceğimizdir.
Fark edişin estetik boyutunu, İsfahan’daki mimari yapılarda keşfettim. Nakş-ı Cihan Meydanı’nda tezgahını kuran ressamlar, elinde kalemi ve defteriyle şairler, yazarlar. Kaç kare fotoğraf çekmek için sabahtan akşama kadar bekleyen fotoğraf sanatçıları ki gölge ve ışığın estetik boyutunu ayarlamakla meşgul idiler.
Cihanın öte yakası Feridüdin Attar ve meşhur eserleri için de sevilir. Simurg yani otuz kuş bu yakada hep uçtular… Neydi o hikâye, ne güzel dinlerdik.
“Tarihçi Homeros meşhur kitabı Odessa’nın başında “Çok şehir gören çok düşünce ile tanışır.” diyordu. Hele bu şehirler kadim edebiyatımıza ilham veren şehirler ise, insanı buralarda gezerken yalnız kalmaktan ve yalnız olmaktan kurtarıyor.
Dünyanın en gizemli ülkelerinde edebiyat, müzik ve tarihle iç içe geçmiş şehirleri görmek, İsfahan’dan Şiraz’a, Kum’dan Kâşân’a Sonra, Hoy’da Şems-i Tebrizî’nin izini sürmek, Anadolu’daki Ahilik teşkilatının kurucusu Ahi Evran’ın da memleketi olduğunu öğrenmek Daha nice isimlerin peşine düşerek adım adım bir şehri şerh etmek Adı, aşk, şiir ve romantizm ile anılan şehirleri görüp de anlatmak ne güzel! Hafız ve Sadi’nin şiirlerindeki güzelliklerle dolu mekânları gezmek başka diyarlara kucak açmak
Modernizm, bu gizemli şehirlerde karşımıza çıkıp yerlilik olgusunu, duygusunu geriletse de buralarda tarih kokan evler, saraylar, ebedi mekânlar vardır. Masallarda anlatılan firuze yapılı eserlerin içinde dolaşmak kadim bir dünyayı yeniden keşfetmek demektir ”
Ve şehirlerin de anlatacak hikâyeleri vardır, tıpkı insan gibi
Yazar Eyyüp Azlal “Cihanın Öte Yakası” adlı kitabını denemeler ve yer yer hikâyelerden oluşturarak yeni bir serüvene imza atmış. İnsanın, bir şehrin hikâyesi içinde, kendi hikâyesine yolculuk edebilmesi için .
Viranşehir kayyum belediyesi hedefine ulaştı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.